Πως έγινε αρχικά η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου;

Αμέσως μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου προέκυψε σοβαρό πρόβλημα διαδοχής του. Οι στρατηγοί του δεν συμφωνούσαν ποιος θα έπαιρνε τη θέση του. Έτσι, άρχισαν να πολεμούν μεταξύ τους. Τότε οι Αθηναίοι και οι Αιτωλοί ξεσηκώθηκαν να διώξουν τους Μακεδόνες (Λαμιακός πόλεμος, 322 π.Χ.), αλλά νικήθηκαν. Η ήττα τους είχε άσχημες συνέπειες γι αυτούς. Οι χειρότερες ήταν ότι στην πρώην δημοκρατική Αθήνα το πολίτευμα έγινε ολιγαρχία και στις πόλεις της Πελοποννήσου εγκαταστάθηκαν μεκεδονικές φρουρές.

Πολλές εξεγέρσεις εκδηλώθηκαν και στις περιοχές της Ασίας, επειδή οι στρατηγοί του Μ. Αλεξάνδρου είχαν μεγάλες προσωπικές φιλοδοξίες και δεν συμφωνούσαν να ορίσουν διάδοχο, ο οποίος θα ένωνε το απέραντο κράτος.

Οι διαφωνίες αυτές οδήγησαν αρχικά στη μάχη της Ιψού της Φρυγίας (301 π.Χ.). Ο Αντίγονος με το γιο του Δημήτριο Πολιορκητή νικήθηκε από τις ενωμένες δυνάμεις των υπόλοιπων στρατηγών.

Οι νικητές δημιούργησαν τέσσερα βασίλεια και ανακήρυξαν τους εαυτούς τους βασιλείς. Τα τέσσερα αυτά βασίλεια ήταν:

§ της Αιγύπτου, με βασιλιά τον Πτολεμαίο

§  της Συρίας, με βασιλιά το Σέλευκο

§  της Μακεδονίας, με βασιλιά τον Κάσσανδρο

§  της Θράκης, με βασιλιά το Λυσίμαχο

Το 281 π.Χ. έγινε η μάχη στο Κουροπέδιο της Λυδίας ανάμεσα στο Λυσίμαχο και το Σέλευκο. Ο Λυσίμαχος σκοτώθηκε και τα εδάφη του μοιράστηκαν τα κράτη της Μακεδονίας και της Συρίας.

Αργότερα, τα ελληνιστικά κράτη της Ανατολής διασπάστηκαν σε άλλα μικρότερα κράτη, όπως της Βιθυνίας, της Αρμενίας, του Πόντου και της Καππαδοκίας.